Hiszpańskie nazwiska.

hiszpańskie nazwiska
Przyklady hiszpańskich nazwisk.

Hiszpańskie nazwiska – dlaczego są podwójne?

Dwuczłonowe hiszpańskie nazwiska da się bardzo łatwo wytłumaczyć. Otóż pierwsze nazwisko jest nazwiskiem po ojcu, drugie zaś po matce. Dla przykładu córka Álvaro Rodrígueza Garcíi i Valentiny Ramos Rubio to Miriam Rodríguez Ramos. Dzieci Miriam już nie odziedziczą nazwiska po jej matce, czyli ich babci – nazwisko matki zanika w następnym pokoleniu, chyba że jest ona osobą sławną.

Schemat dziedziczenia nazwisk w Hiszpanii.

Nazwiska a dokumenty

Oficjalnie należy używać obu nazwisk danej osoby, a więc we wszelkich dokumentach czy korespondencji znajdziemy nie Álvaro Rodrígueza, a Álvaro Rodrígueza Garcíę. Na co dzień jest inaczej – Hiszpanie najczęściej posługują się tylko pierwszym nazwiskiem, które jest uważane za najważniejsze. Ma na to wpływ ustawa, według której w dokumentach nowo narodzonego dziecka nazwisko ojca stoi na pierwszy miejscu. Jednakże ta sama ustawa przewiduje, że rodzice mogą nie godzić się z takim stanem rzeczy i w takim wypadku możliwa jest zamiana kolejności nazwisk, co niezbyt często, ale jednak się zdarza. Natomiast reguła, której w żaden sposób nie da się ominąć, dotyczy tego, że kolejne dzieci danej pary muszą mieć te same nazwiska i w tej samej kolejności, co ich starszy brat lub starsza siostra. Dla niezadowolonych z decyzji rodziców jest jednak szansa na zmianę swoich personaliów wraz z osiągnięciem pełnoletniości.

Nazwisko po ślubie

Hiszpanka z reguły nie przejmuje po ślubie nazwiska swojego męża, aczkolwiek i w tym przypadku istnieje możliwość zmiany tego stanu rzeczy. Mianowicie Valentina Ramos Rubio może odrzucić nazwisko swojej matki i zamienić je na nazwisko męża, czyli nazywać się Valentina Ramos Rodríguez. Gdyby zamieniła swoje pierwsze nazwisko (Valentina Rodríguez Rubio), miałaby poważne problemy, dlatego że we wszystkich urzędach brano by ją za siostrę Álvaro.

Zmiana nazwiska po ślubie należy jednak do wyjątków. Hiszpanki wolą zachować swoje panieńskie nazwiska. Tłumaczą to tym, że nie widzą powodów, dla których miałyby wyzbywać się swojego „ja”. Ponadto dwa nazwiska – jedno po ojcu, drugie po matce – podkreślają, że stanowią one część dwóch rodzin.

Hiszpańskie nazwiska a ich pochodzenie

Wiele hiszpańskich nazwisk pochodzi od imion, np.: Martínez dawniej oznaczało syn Martina a Rodríguez – syn Rodrigo, itp. Te i inne nazwiska, które kończą się na –ez mają takie właśnie pochodzenie, gdyż końcówka –ez oznacza syna. Poza tym można spotkać się z nazwiskami związanymi z zawodami np. Zapatero (szewc), miastami np. Valencia lub z cechami fizycznymi przodków np. Rubio (blond), Moreno (brązowy).

Ciekawostki

Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Ruiz y Picasso… Tak właśnie brzmi pełne imię i nazwisko słynnego malarza – Pablo Picasso (tę i inne ciekawostki znajdziecie w zakładce ciekawostki).

Hiszpańskie nazwiska, w odróżnieniu od polskich, nie są oddzielane myślnikami – można jednak używać spójnika „de” lub „y”.

Najpopularniejsze nazwiska w Hiszpanii to García, López, Pérez, Rodríguez, González, Fernández, Sánchez i Martínez.

 

 

Wspólnoty autonomiczne Hiszpanii

Wspólnoty autonomiczne Hiszpanii
Mapa Hiszpanii uwględniająca podział na wspólnoty autonomiczne

Polska ma województwa, Niemcy landy, Szwajcaria kantony, a Hiszpania prowincje. Dokładnie jest ich 50, a z kolei w ich skład wchodzi ponad 8000 podstawowych jednostek administracyjnych – gmin. Prowincje mogą tworzyć tzw. wspólnoty autonomiczne, których liczba obecnie wynosi 17. Nie sa to jednostki narzucane odgórnie –  prowinicje mogą dobrowolnie łączyć się we wspólnoty. 


Wspólnoty autonomiczne Hiszpanii:

  •  Andaluzja (Andalucía)
  •  Aragonia (Aragón)
  •  Asturia (Asturias)
  •  Baleary (Islas Baleares)
  •  Estremadura (Extremadura)
  •  Galicja (Galicia)
  •  Kantabria (Cantabria)
  •  Kastylia-La Mancha (Castilla-La Mancha)
  •  Kastylia i León (Castilla y León)
  •  Katalonia (Cataluña)
  •  Kraj Basków (País Vasco)
  •  La Rioja (La Rioja)
  •  Madryt (Madrid)
  •  Murcja (Murcia)
  •  Nawarra (Navarra)
  •  Walencja (Valencia)
  •  Wyspy Kanaryjskie (Islas Canarias)

Podział nie jest przypadkowy niektóre ze wspólnot były kiedyś osobnymi księstwami czy królestwami. Oprócz wspólnych cech historycznych spoiwem są też te same cechy gospodarcze czy kulturowe. Niektóre z prowincji nie połączyły się z żadnymi innymi, a stworzyły wspólnoty same w sobie.

Wspólnoty autonomiczne mają znaczną władzę ustawodawczą i wykonawczą. Stopień ich autonomii jest różny. Najszersze kompetencje posiadają: Katalonia, Kraj Basków, Galicja i Andaluzja. To konstytucja Hiszpanii określa prawo wspólnot do samostanowienia. Obok regionów, które usilnie dążą do jak największej samodzielności i autonomii, a nawet niepodległości (Katalonia, Kraj Basków), są i takie, których tożsamość jest ogólnohiszpańska (regiony historycznej Kastylii: Madryt, Kastylia-La Mancha, Kastylia i León, La Rioja, Murcja, Kantabria, Estremadura).

Ten sam kraj, wiele różnic

W każdym z regionów obowiązują trochę inne prawa, zwyczaje i kultura. Za spożywanie alkoholu w miejscu publicznym policja madrycka kara bardzo surowo  mandat może wynieść nawet 600€ (tę i inne ciekawostki znajdziesz w zakładce ciekawostki). Dla porównania w Katalonii suma ta oscyluje w granicach 30-100€. Podobnie rzecz się ma z podatkami. Niektóre ze wspólnot stosują inne regulacje, np. Kraj Basków inaczej nalicza podatek dochodowy od osób prawnych. Ponadto są wspólnoty autonomiczne, w których używa się własnego regionalnego języka – są to Katalonia, Walencja, Kraj Basków i Galicja. Dodatkowo mieszkańcy Andaluzji mogą wydawać się znacznie bardziej pogodni i weselsi niż reszta Hiszpanów.